29 november 2017
Algemene Beschouwingen Begroting 2018
Inleidend
Voorzitter,
De hectiek van het leven en alle veranderingen gaan aan niemand voorbij. Hoewel lang niet alle veranderingen zijn bij te houden, maakt ons dat (deels als oudste partij van Nederland) nog niet wereldvreemd. Een illustratie daarvan is dat tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota een kwart van onze fractie relatief dichtbij de Noordpool zat; nu zit een ander kwart van fractie zelfs aan het andere eind van de wereld, en vorige week landde weer een ander kwart van de fractie vanuit Egypte, dichtbij de evenaar, weer thuis. Vorige week beleefden wij een mooie, ik zou bijna zeggen “duizelingwekkende” thema-avond, die op mij deels futuristisch overkwam, hoewel dat geloof ik ook de bedoeling was. Het is een feit dat de technologische ontwikkelingen hard gaan. Als fractie SGP-ChristenUnie hebben we niet direct het idee dat elke ontwikkeling de mensheid in zijn geheel, dan wel individuen in het bijzonder, ten goede komt. We sluiten onze ogen er ook niet voor. Hoezeer ik ook de bijzonder interessante presentatie voor een groot deel waardeerde, was het niet typisch een waterschap-onderwerp. We zien ook wel gevaren in al die nieuwe technologische ontwikkelingen, als wij bijvoorbeeld alleen maar denken aan cybercriminaliteit. Graag spreek ik namens de fractie uit dat ondanks alle veranderingen ons leven in Gods hand ligt. Daarnaast wensen wij het DB, organisatie en ieder bij het waterschap betrokken is, Gods zegen toe in het komende jaar.
Verandering
Dit gezegd hebbende, constateren we dat we ook dit jaar weer een prettig leesbare en overzichtelijke begroting hebben gekregen en gelezen. Er gebeurt ook veel in de wereld van het waterschap. Wij vinden dat waterschappen niet ter discussie mogen staan. Gelukkig is het klimaat en klimaatverandering wel in beeld en om daarop te anticiperen, kan het waterschap een rol van betekenis spelen. Dit alles neemt niet weg dat er in het waterschapsland zelf niets aan verandering onderhevig is of zou moeten zijn, en alles bij het oude moet blijven. Integendeel, als we alleen terugkijken op het afgelopen jaar, waarin een herinrichting van het waterbeheer in de Alblasserwaard aan de orde kwam en inmiddels is vastgesteld (hoewel anderzijds nog veel moet worden uitgewerkt), kunnen we in ieder geval constateren dat we niet zitten vastgeroest in uitgangspunten van eeuwen her, maar juist een ultieme poging hebben gedaan op dit punt “out of the box” te denken. Volgens ons is dat goed gelukt, hoewel het altijd makkelijk is om jezelf te kietelen. We hebben ook gezien dat het college deze herinrichting reeds voortvarend oppakt, waarbij na de vaststelling van het besluit in september met diverse mensen uit het gebied alweer gesprekken hebben plaatsgevonden over de toekomstige afwatering bij Kinderdijk. Dank voor deze aanpak. We hopen wel dat het waterschap zijn belangstelling voor de oude gemalen (waaronder dus de molens en het Wisboomgemaal!) zal houden.
Duurzaam werken
Bij het realiseren van duurzame energie ambities onderschrijven we de strategie op hoofdlijnen, en ook als we lezen we over uitvoering geplande energiebesparingen, ombouwen van rioolwaterzuiveringsinstallaties tot energiefabrieken en over investeren in energiebesparing bij peilbeheer. Aanvullend zullen mogelijkheden verkend worden voor zonnepanelen en windmolens. Windmolens (om er één te noemen) vinden we geen kerntaak voor het waterschap, en moet daarom aan de markt worden overgelaten. Voor het overige gaan we in het spoor van de Unie, maar is nog veel te doen op dit gebied. Ons lijkt besparing, innovatieve oplossingen, gebruik van schone energie absolute noodzaak.
Financiële positie
Betreffende de schuldpositie is het goed om te lezen dat het college in de thema-avond voorafgaand aan de behandeling van de Voorjaarsnota 2018 aandacht zal besteden aan de financiële positie van Waterschap Rivierenland met ook aandacht voor de schuldpositie.
In de Nota van beantwoording is aangegeven dat het op dit moment niet mogelijk is om de gestegen lastenontwikkeling voor ongebouwd in 2018 te compenseren. Dat een egalisatiereserve niet voor één categorie kan worden ingezet, begrijpen wij. Wel is het jammer dat de procedure van de mogelijkheid voor tariefdifferentiatie bij wegen zodanig lang is, dat het zinloos is dit voor 2018 nog in te dienen. Hadden we hier niet eerder aan moeten denken, of had deze mogelijkheid niet eerder concreet aan ons moeten worden voorgelegd door het college? De effecten zouden niet echt groot geweest zijn, maar wel een daling van ruim €75 naar ruim €72. Gelukkig zal volgend jaar een nieuwe verordening over de kostentoedeling door het Algemeen Bestuur worden vastgesteld. We zullen dan als Algemeen Bestuur goed bij de les moeten zijn zodat alles goed wordt doorgerekend en voorgerekend!
Een andere vraag over tariefdifferentiatie wegen is in verband met de uitspraak van het Hof, die voor de tariefontwikkeling gevolgen zal hebben. Is er een globaal beeld te geven hoe groot voor ons gebied de gevolgen zijn? Of anders gesteld: hoe groot is het percentage onverharde wegen in ons gebied? Ik concludeer daarom ook dat er geen bedrag hierover in de begroting is terug te vinden.
Over het EMU-saldo de volgende vraag. Het nieuwe kabinet zal snel na aantreden afspraken maken over de ruimte in de periode 2018-2021. Is dit reeds gebeurd, en is het vermoeden door het college op pagina 11 van de begroting geuit, bevestigd?
Op bladzijde 26 van de begroting lezen we iets over huisvesting. Kennelijk is het waterschap hier ook nadrukkelijk mee bezig. Gezien het grote aantal fte plaatsen begrijpen we dit ook. Maar hoe staat het nu met de uitbreiding van het hoofdkantoor in verhouding met de aanpak van de betonconstructie van de vloeren? Kan hier iets gecombineerd worden?
Toename van vreemd vermogen kan van invloed zijn op het risico voor Waterschap Rivierenland als deelnemer in een verbonden partij. Tot zover is het duidelijk. Dan worden in de Nota van Beantwoording over BSR (Belastingsamenwerking Rivierenland), Het Waterschapshuis en Aquon een duidelijke toelichting gegeven met als slotconclusie dat er geen sprake is van een vergroot risico. Fijn om te lezen. Maar hoe groot is het risico nu, want dat is me niet duidelijk.
Communicatie met en veiligheid voor de burger
Voorzitter, het waterschap staat ook de komende jaren voor grote opgaven. Als we alleen maar aan de herinrichting van het waterbeheer in de Alblasserwaard denken, dan is daarmee al veel gezegd. Maar niet alles. We zijn ook bezig met grote dijkversterkingsprojecten. Als ik inwoners langs het dijkvak in Molenwaard spreek, is er over het algemeen veel waardering voor de aanpak. Ook blijkt alles niet in beton gegeten, maar blijft het waterschap in gesprek met hen die bijvoorbeeld een iets andere aanpak bij hun huis willen. Dat geeft weer aan hoe belangrijk het is dat het waterschap in gesprek blijft en goed communiceert. Kortom, er is veel in beweging op het gebied van waterveiligheid. Dat is goed en het is ook nodig. Inwoners van ons gebied moeten zich veilig voelen achter de dijken en vertrouwen hebben dat het waterschap hieraan voldoende werkt, zeker ook met het oog op klimaatverandering.